Bilirkişi Raporlarının Hazırlanmasında Dikkat Edilmesi Gereken Bazı Hususlara Dair Açıklama
Adalet Bakanlığı Hukuk İşleri Genel Müdürlüğü Bilirkişilik Daire Başkanlığının talimatı üzerine bilirkişi listelerinde yer alan bilirkişilerin gerek bütün uzmanlık alanları bakımından ve gerek ayrı ayrı uzmanlık alanları bakımından aranan şartları ve nitelikleri taşıyıp taşımadıklarına yönelik bölge kurulumuzca yapılan çalışmalar büyük oranda tamamlanmış ve bunun sonucuna göre oluşturulan bilirkişi listeleri güncellenerek yayımlanmaktadır.
Bilirkişilik Kanununun 13/1-a maddesinin “Bilirkişiliğe kabul şartlarının kaybedilmesi veya sicile kabul tarihinde gerekli şartların bulunmadığının sonradan tespit edilmesi.” düzenlemesi nedeniyle listelerde kayıtlı bilirkişilerin aranan şartlar noktasındaki incelemeleri her zaman yapılmaya devam edecektir.
Bilirkişilik Kanununun Temel İlkeler başlıklı 3/2 maddesi “Bilirkişi, raporunda çözümü uzmanlığı, özel veya teknik bilgiyi gerektiren hususlar dışında açıklama yapamaz; hukuki nitelendirme ve değerlendirmelerde bulunamaz.” düzenlemesini içermektedir.
Bilirkişilik Kanununun Denetim ve İnceleme başlıklı 14/1 maddesi “(1) Bilirkişiler, görevleriyle ilgili tutum ve davranışlarının veya hazırladıkları raporların ilgili mevzuata uygunluğu bakımından bölge kurulları tarafından re’sen veya başvuru üzerine denetlenir.” düzenlemesini içermektedir.
UYAP’ta yer alan Bilirkişi Dosya Takip Sorgulama uygulamasıyla bilirkişilerin hangi mahkemeler tarafından görevlendirildikleri takip edilebilmekte olup, Bilirkişi Raporları Arşiv Kaydı uygulamasıyla da hazırlanan bilirkişi raporları görülebilmektedir.
Bilirkişilik Kanununun 14/1 ve 3/2 maddeleri uyarınca, bilirkişilerin UZMANLIK ALANI DIŞINDA rapor hazırlayıp hazırlamadıkları konusunda Kurulumuzca her zaman re’sen denetlemeler yapılacaktır.
Bilirkişi Raporları Arşiv Kaydına eklenen bilirkişi raporlarının incelenmesinde, UZMANLIK ALANI DIŞINDA rapor hazırlandığı, bilirkişi raporu hazırlanırken Bilirkişilik Yönetmeliğinin 55. maddesi hükmüne göre raporda yer alması gereken hususların eksik bırakıldığı, çoğu bilirkişi raporunda bilirkişilik sicil numarasının yazılmadığı ve HUKUKİ NİTELENDİRME VE DEĞERLENDİRMELERDE bulunulduğu gözlemlenmiştir.
Bu itibarla, bilirkişilik görevinin ifası sırasında bilirkişilik temel ve etik ilkelerine uygun davranılması, bilirkişi raporlarının Bilirkişilik Yönetmeliğinin 55. maddesine uygun olarak hazırlanması, UZMANLIK ALANI DIŞINDA rapor hazırlanmaması, raporlarda HUKUKİ NİTELENDİRME VE DEĞERLENDİRMELERDE bulunulmaması hususlarında gerekli dikkat ve özenin gösterilmesi gerekmekte olup aksine tutum ve davranışlar ilgili bilirkişi hakkında denetim ve inceleme konusu yapılarak ilgili hakkında sicilden ve listeden kalıcı olarak veya geçici olarak çıkarma ya da uyarma gibi disiplin işlemleri uygulanabileceği gibi şartlarının bulunması halinde haklarında adli soruşturma için suç duyurusunda bulunulması yoluna gidilebilecektir.
Bütün bu hususlar dikkate alınarak bilirkişi raporlarının hazırlanmasında, görevlendirmelerin kabulünde mevzuat hükümlerine riayet edilmesi önem arz etmektedir.